Trong bối cảnh công nghệ thông tin bùng nổ, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một công cụ đột phá trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong giáo dục ngoại ngữ. Các trung tâm ngoại ngữ, với sự hỗ trợ của AI, có tiềm năng cải thiện hiệu quả học tập và tối ưu hóa quy trình giảng dạy. AI không chỉ giúp cá nhân hóa quá trình học, mà còn cung cấp các công cụ phân tích dữ liệu để đánh giá tiến độ học viên một cách chính xác và kịp thời. Việc sử dụng AI trong việc tạo ra các bài học tương tác, mô phỏng môi trường giao tiếp thực tế, và cung cấp phản hồi tức thì giúp học viên nâng cao kỹ năng ngôn ngữ một cách tự nhiên và hiệu quả hơn.
Những ứng dụng cụ thể của AI trong các trung tâm ngoại ngữ bao gồm các hệ thống chatbot thông minh, giúp học viên thực hành giao tiếp mọi lúc, mọi nơi. Các công nghệ nhận diện giọng nói và xử lý ngôn ngữ tự nhiên cũng giúp cải thiện khả năng phát âm và ngữ điệu. Ngoài ra, AI có thể phân tích các mẫu học tập và đề xuất các khóa học phù hợp với nhu cầu và trình độ của từng học viên. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa thời gian học, mà còn tăng cường động lực và sự hứng thú của học viên. Với những tiềm năng to lớn, AI có thể là bước ngoặt mới trong việc cải thiện chất lượng giảng dạy và học tập ngoại ngữ, mở ra một tương lai đầy hứa hẹn cho các trung tâm ngoại ngữ.
AI: Công cụ đột phá trong giáo dục, không chỉ là hỗ trợ
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một công cụ quan trọng, không chỉ hỗ trợ mà còn định hình lại toàn bộ quá trình giáo dục trên toàn cầu. Đối với việc học ngoại ngữ như tiếng Anh, AI mang lại nhiều lợi ích đáng kể, bao gồm cá nhân hóa lộ trình học, phản hồi tức thì, tự động chấm bài, cải thiện kỹ năng phát âm và theo dõi sự tiến bộ của học viên mà không cần sự can thiệp trực tiếp của giáo viên.
Tại hội thảo “Ứng dụng AI vào dạy học tiếng Anh ở Việt Nam trong bối cảnh hiện nay” diễn ra vào ngày 15/10, PGS.TS Lê Văn Canh, một chuyên gia nghiên cứu và tư vấn độc lập về giảng dạy tiếng Anh và Ngôn ngữ học ứng dụng, đã chia sẻ quan điểm rằng AI sẽ mang đến những thay đổi sâu sắc, định hình lại toàn bộ khái niệm về học tập.
PGS.TS Lê Văn Canh nhấn mạnh rằng nhờ các công nghệ mới, lớp học không còn là nơi duy nhất để lĩnh hội kiến thức. Chất lượng giữa dạy học trực tiếp và trực tuyến ngày càng tiệm cận nhau, và trong tương lai, hình thức học trực tuyến sẽ ngày càng phổ biến.
Theo PGS.TS Lê Văn Canh, AI không chỉ là một công cụ hỗ trợ mà sẽ trở thành một chủ thể, một tác nhân, một thành viên tích cực trong cộng đồng giáo dục, cộng tác cùng giáo viên trong hoạt động giảng dạy.
Cùng chung quan điểm, ông Nguyễn Minh Tuấn, Viện trưởng Viện Đào tạo và Phát triển kinh tế (ITED), Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cho rằng công nghệ nói chung và AI nói riêng đang tạo ra những tác động tích cực đến quá trình tương tác giữa học viên với giáo viên, nội dung học, bản thân và cộng đồng. Ví dụ, tương tác giữa giáo viên và học viên không còn giới hạn trong lớp học; thay vào đó, nó đã mở rộng sang không gian mạng và thời gian thực. Công nghệ kiểm tra thích ứng (adaptive assessment) cũng giúp kho đề không bị hạn chế, máy tính sẽ đưa ra các bài tập phù hợp với năng lực của từng học viên.
Nhận thức được những lợi ích mà công nghệ mang lại, nhiều tổ chức giáo dục đã chủ động ứng dụng AI vào hoạt động giảng dạy tiếng Anh trực tuyến.
AI và vai trò của con người trong giáo dục
Tại hội thảo, các diễn giả đã cùng nhau thảo luận về vai trò của AI trong lĩnh vực giáo dục, cơ hội và thách thức mà AI mang lại, cũng như cách ứng dụng AI trong quản lý, tổ chức đào tạo, kiểm tra, biên soạn chương trình và học liệu tiếng Anh trực tuyến.
Ông Nguyễn Tiến Nam, CEO của SunUni Academy, đánh giá: “AI rất thông minh và nhanh nhạy, nhưng chưa thể thay thế hoàn toàn vai trò của con người. Rõ ràng, chúng ta không thể học như một cái máy.” PGS.TS Lê Văn Canh cũng nhấn mạnh rằng người máy không thể thay thế xúc cảm trong giao tiếp giữa người với người, không hiểu hết được sự sáng tạo và tinh tế của ngôn ngữ.
Dù AI tạo ra nhiều cơ hội, nó không thể tạo động lực cho người học. Giáo viên mới là người tạo động lực, truyền cảm hứng, hướng dẫn học viên phương pháp học tập và phân tích thông tin. Nếu lạm dụng công nghệ, khả năng sáng tạo, tư duy phản biện của học viên có thể bị thui chột, cản trở việc hòa nhập và nhìn nhận thế giới một cách đa chiều.
PGS.TS Lê Văn Canh đề xuất cần có những chính sách ưu tiên trong việc đào tạo, hướng dẫn giáo viên sử dụng công nghệ, đồng thời đảm bảo đạo đức trong việc sử dụng và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Trong thời đại 4.0, việc cộng tác với AI là một bài toán khó. Vai trò của người thầy sẽ không mất đi, nhưng sẽ có sự thay đổi. “Thầy cô phải thay đổi chính mình, biết cách đồng hành cùng các thầy, cô giáo AI,” PGS.TS Lê Văn Canh nhấn mạnh.
Trước câu hỏi liệu các trung tâm ngoại ngữ có bị xóa sổ khi có Google Dịch và ChatGPT, nhà văn – nhà báo Hoàng Anh Tú cho rằng việc này hoàn toàn có thể xảy ra. Để tồn tại trong xã hội AI, các trung tâm cần biến mình thành những tổ chức giáo dục mang tính “người” hơn – thứ mà AI không làm được. Ông Hoàng Anh Tú gợi ý: “Thay vì chỉ chạy đua vào công nghệ, hãy nghĩ đến việc tạo ra nhiều khoảnh khắc gắn bó hơn, ví dụ thông qua các kênh talkshow, podcast để kết nối cha mẹ với con cái trên hành trình học tập.”