Công ty Shayla Dyer
Nền tảng chắp cánh cho Việt Nam trở thành quốc gia số hiện đại, thông minh phụ thuộc vào nhiều yếu tố quyết định. Trước hết, đầu tư vào công nghệ và hạ tầng số là yếu tố then chốt. Việc xây dựng hệ thống mạng 5G, phát triển trung tâm dữ liệu (data center) hiện đại, và nâng cấp hạ tầng cáp quang là những bước đi không thể thiếu. Điều này không chỉ giúp tăng cường tốc độ truy cập Internet, mà còn tạo môi trường thuận lợi cho các ứng dụng công nghệ tiên tiến như IoT, AI, và big data. Đồng thời, việc phát triển hệ sinh thái startup công nghệ cũng đóng vai trò quan trọng. Sự hỗ trợ từ chính phủ thông qua chính sách ưu đãi, quỹ đầu tư, và chương trình đào tạo chuyên sâu sẽ tạo động lực cho sự sáng tạo và đổi mới.
Thứ hai, nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt khác. Đào tạo và phát triển kỹ năng số cho người lao động, từ các kỹ sư công nghệ đến người dân bình thường, là nhiệm vụ cấp bách. Chương trình giáo dục từ bậc tiểu học đến đại học cần được cập nhật, bổ sung các môn học liên quan đến công nghệ thông tin, lập trình, và tư duy logic. Sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, thông qua các dự án thực tế và hợp tác với doanh nghiệp, sẽ giúp sinh viên có cơ hội ứng dụng kiến thức đã học. Cuối cùng, môi trường pháp lý và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp số cũng cần được chú trọng. Việc ban hành các quy định rõ ràng, minh bạch về bảo vệ dữ liệu, quyền sở hữu trí tuệ, và quản lý các giao dịch trực tuyến sẽ tạo niềm tin cho doanh nghiệp và người dân, thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế số.
Ngày 9/10, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã ký ban hành Quyết định 1132, phê duyệt “Chiến lược phát triển hạ tầng số đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030”. Đây là một trong những chiến lược quan trọng của ngành Thông tin và Truyền thông, nhằm xác định lộ trình phát triển trong các lĩnh vực chuyển đổi số, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, an toàn an ninh mạng, bưu chính, chuyển đổi số báo chí, dữ liệu số, và công nghiệp bán dẫn.
Chiến lược hạ tầng số: Tầm nhìn và mục tiêu
Theo Cục Viễn thông (Bộ Thông tin và Truyền thông), chiến lược này cụ thể hóa quan điểm của Thủ tướng Chính phủ, được nêu tại Hội nghị thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp về giải pháp phát triển kinh tế – xã hội ngày 21/9. Chiến lược khuyến khích doanh nghiệp tiên phong cùng Chính phủ và chính quyền địa phương phát triển hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng số, giao thông, kinh tế xã hội, văn hóa, và chống biến đổi khí hậu.
Chiến lược này xác định hạ tầng số là hạ tầng của nền kinh tế, được Nhà nước ưu tiên phát triển và bảo vệ giống như hạ tầng giao thông và năng lượng. Mục tiêu là tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia đầu tư, phát triển hạ tầng số, đồng thời giúp các doanh nghiệp viễn thông và công nghệ số xác định hướng phát triển trong giai đoạn 2024 – 2030.
Các thành phần chính của hạ tầng số
Chiến lược đề cập đến 4 thành phần chính của hạ tầng số Việt Nam: hạ tầng viễn thông và Internet, hạ tầng dữ liệu, hạ tầng vật lý – số, và hạ tầng tiện ích số cùng các công nghệ số như dịch vụ. Tầm nhìn của chiến lược là xây dựng hạ tầng số tiên tiến, hiện đại, đồng bộ, an ninh, an toàn và bền vững, ngang tầm với các nước phát triển, góp phần đưa Việt Nam đạt mức thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và mức thu nhập cao vào năm 2045.
Mục tiêu cụ thể đến năm 2025 và 2030
Đến năm 2025, chiến lược đặt ra các mục tiêu như phổ cập cáp quang đến các hộ gia đình, 100% các tỉnh, thành phố, khu công nghệ cao, khu CNTT tập trung, trung tâm nghiên cứu phát triển, khu công nghiệp, nhà ga, cảng biển, sân bay quốc tế có dịch vụ di động 5G, đưa vào khai thác ít nhất 2 tuyến cáp quang biển quốc tế mới, và mỗi người dân có 1 định danh số và 1 kết nối IoT.
Đến năm 2030, mục tiêu cụ thể bao gồm 100% người sử dụng có khả năng truy nhập cáp quang với tốc độ 1Gb/s trở lên, mạng băng rộng di động 5G phủ sóng 99% dân số, xây dựng và thử nghiệm mạng di động 6G, đưa vào hoạt động thêm ít nhất 6 tuyến cáp quang biển mới, nâng tổng dung lượng thiết kế cáp quang trên biển đạt tối thiểu 350 Tbps, và phát triển các trung tâm dữ liệu siêu lớn, hỗ trợ các ứng dụng AI.
9 nhóm giải pháp phát triển hạ tầng số
Để hiện thực hóa các mục tiêu, chiến lược đề xuất 9 nhóm giải pháp, bao gồm: hoàn thiện thể chế, ưu tiên phát triển hạ tầng số như hạ tầng giao thông và năng lượng, huy động nguồn lực và kinh phí, bảo đảm an toàn và an ninh mạng, quyền lợi người dùng, nghiên cứu phát triển, tiêu chuẩn và quy chuẩn, đo lường và quản lý, hợp tác trong nước và quốc tế, và tuyên truyền, nâng cao năng lực khai thác hạ tầng số.
Về ưu tiên phát triển hạ tầng số, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ ban hành các chính sách, quy định để đảm bảo hạ tầng kỹ thuật của các ngành khác phải chia sẻ và dùng chung, hỗ trợ phát triển hạ tầng viễn thông, đảm bảo hiệu quả đầu tư chung của nền kinh tế. Đồng thời, sẽ hoàn thiện các chính sách, thúc đẩy và đảm bảo trong quy hoạch ngành, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh phải sẵn sàng cho phát triển hạ tầng số, cụ thể là ưu tiên không gian, vị trí, tạo điều kiện để phát triển hạ tầng băng rộng, xây dựng các trung tâm lưu trữ dữ liệu, trạm trung chuyển Internet, trạm cập bờ kết nối quốc tế.
Ở nhóm giải pháp bảo đảm an toàn và an ninh mạng, các doanh nghiệp cung cấp hạ tầng số có trách nhiệm từ chối hợp tác, kinh doanh với các tổ chức, doanh nghiệp có hành vi vi phạm pháp luật, và không để các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật sử dụng hạ tầng của mình. Bộ Thông tin và Truyền thông được giao chủ trì tổ chức thực hiện chiến lược, triển khai các hệ thống giám sát, quản lý, đo lường, đánh giá phát triển hạ tầng số, đảm bảo thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược.